Δείτε επίσης και στο Chill and readΒρισκόμαστε στο Αηδονοχώρι, ένα μικρό χωριό της Πελοποννήσου, λίγο πριν την επανάσταση του 1821. Οι κλέφτες είναι στα βουνά και πολεμούν με ενέδρες και κλεφτοπόλεμο τον δυνάστη Οθωμανό και οι χωρικοί δουλεύουν σαν τους είλωτες για να πλουτίζει ο αγάς του κάθε τόπου. Γνωστό το σενάριο, όπως δηλαδή γίνεται σε κάθε υπόδουλο τόπο. Όπως τα έχουμε μάθει και στο σχολείο, στο μάθημα της ιστορίας. Αυτά που δεν έχουμε όμως διδαχθεί, ή που δεν μας έχουν μείνει, είναι ο πόνος, ο καθημερινός τρόμος, τα βάσανα και οι τυραννίες που περνούσαν οι πρόγονοί μας από τον εχθρό αλλά και από όσους είχαν συμπαραταχτεί μαζί του, για την άνετη και εύκολη ζωή. Δεν θέλουμε να θυμόμαστε όλες τις αρπαγές που γινόντουσαν. Θυμόμαστε το παιδομάζωμα, αλλά δεν θυμόμαστε τις απαγωγές αγοριών και κοριτσιών για τα χαρέμια των αγάδων, των μπέηδων και των πασάδων.Από μια τέτοια απαγωγή αλλά και από την αποφυγή μιας ακόμα ξεκινάει το βιβλίο της κυρίας Κριλή για να μας μιλήσει για τα δύσκολα εκείνα χρόνια και για τους αγώνες που έκαναν οι Έλληνες, όχι όλοι, μα εκείνοι που αγαπούσαν τον τόπο, την πατρίδα, το συνάνθρωπο, Έλληνα ή ξένο. Γνωρίζοντας τα δύο αυτά παιδιά, το ένα που απήχθη και το άλλο που πρόλαβε να γλυτώσει, αλλά και τις οικογένειές τους, γνωρίζουμε μαζί τον τόπο μας, την πρώτη ελεύθερη Ελλάδα μετά από τετρακόσια χρόνια σκλαβιάς, τα ήθη και τα έθιμα που υπάρχουν ακόμα ή χάθηκαν στο χρόνο.Η συγγραφέας προσπαθεί με νύχια και με δόντια να τα χωρέσει όλα μέσα σε ένα βιβλίο. Ανθρώπους, παράδοση, φύση. Μέσα από τις σελίδες της, εξιστορείται η Ιστορία της Ελλάδας, από την επανάσταση του 1821 μέχρι την κυβέρνηση του Ιωάννη Καποδίστρια και πολύ απλά οι πάνω από εξακόσιες σελίδες του βιβλίου δεν φτάνουν.Η αφήγηση βασίζεται σε πραγματικά γεγονότα και ιστορικά στοιχεία, τις πηγές των οποίων παραθέτει στο τέλος του βιβλίου η ίδια η συγγραφέας. Γνωρίζουμε το Γέρο του Μοριά, το χαρακτήρα και το το ασκέρι του. Γνωρίζουμε και άλλους καπεταναίους. Μαθαίνουμε για τις εξελίξεις του πολέμου, όπως τις μαθαίνουν και οι πρωταγωνιστές του βιβλίου, το ίδιο και για τις μάχες. Μαθαίνουμε να αγαπάμε και να συμπονούμε αυτούς τους ανθρώπους, που τόσα πέρασαν για να ζούμε εμείς τώρα ελεύθεροι.Και φυσικά βλέπουμε ότι η ιστορία επαναλαμβάνεται… Μπορεί να μην είναι η τωρινή Ελλάδα υπόδουλη σε κάποιο κατακτητή με την έννοια που ήταν τότε, αλλά και τώρα δεν είμαστε και ακριβώς ελεύθεροι. Όπως και τότε, έτσι και τώρα, μετά τη μεταπολίτευση, την εξουσία έχουν άνθρωποι που δεν σκέφτονται το καλό του έθνους αλλά το δικό τους, όπως οι κοτζαμπάσηδες. Οι μεγάλες δυνάμεις κάθονται από μακριά και παρακολουθούν τα τεκταινόμενα και μόνο όταν υπάρξει ευκαιρία για δικό τους κέρδος, μπαίνουν στη μέση και ταράζουν τα νερά, για να πάει η βάρκα στο δικό τους προσφιλές λιμάνι. Μα δεν γίνεται μόνο με την Ελλάδα αυτό, αλλά με ολάκερο τον πλανήτη. Ο άνθρωπος έπαθε, αλλά δεν έμαθε. Και αν έμαθε κάποια στιγμή, ξέχασε γρήγορα ή δεν έκανε το συσχετισμό. Αλλά έτσι είναι η ρόδα, γυρνάει. Γυρνάει και παίρνει μαζί της καλά και άσχημα και πάλι ζούμε, πάλι πεθαίνουμε, πάλι αγωνιζόμαστε και πάλι ελευθερωνομαστε.

Η Γιώτα Κριλή γεννήθηκε στο Κεραστάρι Αρκαδίας και μετανάστευσε στην Αυστραλία το 1959. Αποφοίτησε από το Πανεπιστήμιο του Σίδνεϋ με πτυχίο φιλολογίας και δίπλωμα παιδαγωγικής. Το διάστημα 2013-2016 κυκλοφόρησε από τον εκδοτικό οίκο της Αυστραλίας Pteroti House η τριλογία της «Μονοπάτια της ελευθερίας», που αφορά τη μυθιστορηματική αναπαράσταση της νεότερης ελληνικής Ιστορίας από την Επανάσταση του 1821 ως το τέλος του 19ου αιώνα. Με πολύ μεγάλη μου χαρά ανακάλυψα πως τα βιβλία που μου εμπιστεύτηκε η συγγραφέας τώρα κυκλοφορούν από ελληνικό εκδοτικό οίκο, τον Ωκεανό. Εύχομαι ολόψυχα να ανακαλυφθούν και να αγαπηθούν και από άλλους αναγνώστες.

Η κυρία Κριλλή έγραψε τρία βιβλία, αφοσιωμένη σε τρεις περιόδους: στο πρώτο βιβλίο, που στην Ελλάδα κυκλοφορεί με τον τίτλο «Με τη φλόγα στην καρδιά», περιγράφονται τα γεγονότα της Επανάστασης του 1821 ως την άφιξη του Ιωάννη Καποδίστρια, στο δεύτερο αναπαριστώνται τα οθωνικά χρόνια και στο τρίτο τα χρόνια της βασιλείας του Γεωργίου Α΄. Άνθρωποι, γεγονότα, τόποι ξετυλίγονται σε αυτήν την αξιομνημόνευτη εποποιία που πρέπει να διαβάσει κάθε Έλληνας.

Το μυθιστόρημα «Με τη φλόγα στην καρδιά» είναι ένα πυκνογραμμένο κείμενο γεμάτο με ιστορικές πληροφορίες, μύθους και παραδόσεις της ελληνικής ψυχής, πιστότητα στην ατμόσφαιρα και τη νοοτροπία της εποχής. Η συγγραφέας διάλεξε να παρακολουθήσει τις ζωές των κατοίκων του Αηδονοχωρίου στην Πελοπόννησο, από όπου και ξεκίνησε η Επανάσταση, να μας φέρει κοντά σε άντρες και γυναίκες που πολέμησαν, μόχθησαν, δραπέτευσαν, απήχθησαν, παλουκώθηκαν, αγωνίστηκαν, απορρίφτηκαν, απογοητεύτηκαν, δυσανασχέτησαν.

Η κυρία Κριλή είναι πολύ καλή στο να μπλέκει τη μυθοπλασία με την Ιστορία. Δε δίνει βάρος στα ιστορικά γεγονότα για να αναλυθεί σε εξαντλητικές και κουραστικές λεπτομέρειες, προτιμάει να φτάνει ο απόηχος των γεγονότων στους ταπεινούς και φτωχούς αλλά γενναίους χαρακτήρες της και να συζητάνε τα αίτια και τις συνέπειες με γλώσσα προφορική, καλοδουλεμένη και μεστή.

Ένα μειονέκτημα του βιβλίου είναι το γεγονός ότι δεν πρόλαβα να γνωρίσω καλά τους χαρακτήρες, γιατί ελλείπει η περιγραφή τους (εσωτερική και εξωτερική) ενώ ταυτόχρονα δεν υπάρχει προεργασία για τη σκηνή που θα ακολουθήσει. Χωρίς να είναι μπερδεμένο, το κείμενο μεταπηδά από τη μια περιοχή στην άλλη, από το ένα σπίτι στο άλλο για να ξεδιπλωθούν τα γεγονότα, λες και υπάρχει αγώνας εναντίον του χρόνου, να προλάβουμε δηλαδή να γράψουμε όλα αυτά που θέλουμε πριν τελειώσουν οι σελίδες. Ξεκίνησα να κρατάω σημειώσεις για τις οικογενειακές και φιλικές σχέσεις μεταξύ των πρωταγωνιστών, σύντομα όμως τα παράτησα. Η έλλειψη συνοχής και εμφανών δεσμών δε με έκαναν να βαρεθώ ή να απογοητευτώ, ακριβώς γιατί η δράση που εκτυλίσσεται και όλα τα πλεονεκτήματα του βιβλίου που ανέφερα ανωτέρω ήταν αρκετά για να επικεντρωθώ στην εξέλιξη της υπόθεσης. Άλλωστε, επιλογή της συγγραφέως είναι σε κάθε βιβλίο της τριλογίας να φωτίζονται και διαφορετικοί άνθρωποι από διαφορετικούς τόπους, επομένως δεν υπάρχει συνέχεια των εκάστοτε πρωταγωνιστών στον χρόνο, κάτι που βοηθάει στην εύκολη παρακολούθηση από τον αναγνώστη.

Συγκινήθηκα πάρα πολύ από το πρώτο βιβλίο και λόγω των ανατροπών στις ζωές των κατοίκων του Αηδονοχωρίου αλλά και λόγω των δύσκολων καταστάσεων που ζήσαμε ως κράτος στην εξέγερση της Ελληνικής Επανάστασης. Πολλά περιστατικά είτε δεν τα γνώριζα είτε αγνοούσα τη σημασία τους για τη μετέπειτα πορεία της εθνεγερσίας. Η «αδίστακτη» και αντικειμενική κυρία Κριλή ξεδιπλώνει όλα τα σκοτεινά και φωτεινά γεγονότα της νεότερης πορείας μας στον χρόνο. Φτωχοί και αγράμματοι αγρότες και τεχνίτες δίνουν τη ζωή τους για την ελευθερία της πατρίδας ενώ φρακοφορεμένοι και κοτζαμπάσηδες, τυφλωμένοι από τον εγωισμό τους και τα οφίκια βάζουν εμπόδια στην απελευθέρωση, αρπάζουν «βάσει νόμων», πλουτίζουν χωρίς να έχουν μπαρουτοκαπνιστεί. Σκηνές και επιστολές αυθεντικές, αντλημένες από την πλούσια βιβλιογραφία που παραθέτει η συγγραφέας στο τέλος του βιβλίου, δειχνουν τη στενομυαλιά και το κακό που προξενείται από αυτήν σε δύσκολες και κρίσιμες στιγμές.

Αναρίθμητοι αιματηροί εμφύλιοι τη στιγμή που ο Ιμπραήμ αλωνίζει στην Πελοπόννησο, αγωνιζόμενος να σώσει ό,τι μπορεί από τα χαμένα εδάφη της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας. Φιλέλληνες που καταφτάνουν γεμάτοι ιδανικά και ιδεώδη για την επανάσταση πεθαίνουν ή επιστρέφουν στην Ευρώπη απογοητευμένοι, οι Μεγάλες Δυνάμεις, που στην αρχή της Επανάστασης δεν ήθελαν να τα βάλουν με την Οθωμανική Αυτοκρατορία, μετά τις πρώτες επιτυχίες αρχίζουν να εκμεταλλεύονται την κατάσταση, προσφέροντας κι άλλη διχόνοια στο διχοτομημένο κράτος, μύλος! Και στο τέλος που έρχεται ο Καποδίστριας ως σωτήρας, με το που καταργεί τα αποτελέσματα της Γ΄ Εθνοσυνέλευσης αμέσως να τον λοιδορήσουν. Σηκώνω τα χέρια ψηλά με αυτό το ελληνικό έθνος!

Σε γενικές γραμμές το βιβλίο «Με τη φλόγα στην καρδιά», καθώς και τα επόμενα της τριλογίας, είναι ένας ύμνος στην ελευθερία, την αντρεία, το πείσμα, την ενότητα και την ατσάλωση του ελληνικού γένους, που παρά τα μύρια όσα προβλήματα αντιμετώπισε και αντιμετωπίζει παραμένει ενιαίο, δυνατό και αδιάσπαστο. Η συγγραφέας, με μελετημένη έρευνα πολλών χρόνων, μεταλαμπαδεύει όλα τα σημαντικά γεγονότα του 19ου αιώνα που βοήθησαν στη σύσταση και ανάπτυξη ενός κράτους, τα εμπλουτίζει με πλήθος λαογραφικών λεπτομερειών, τα στολίζει με όμορφους διαλόγους και τα σεργιανάει στη ρούγα της λογοτεχνίας φορώντας τους ό,τι εκλεκτότερο μπόρεσε να βγάλει από μέσα της, ποτισμένη με αγάπη για το ελληνικό στοιχείο.

Κλείνοντας, θα ήθελα να ευχαριστήσω δημόσια την ίδια τη συγγραφέα για την εμπιστοσύνη που μου έδειξε και μου έστειλε τα βιβλία της από τη μακρινή Αυστραλία λίγο καιρό πριν την εμπιστευτεί ο Ωκεανός για να της πω τη γνώμη μου και τον κύριο Γεώργιο Αθανασιάδη, δικηγόρο στο Σίδνεϊ, που υπήρξε ο συνδετικός κρίκος με τη συγγραφέα και δοκίμασα κι εγώ λίγο από αυτό το λυρικό χριστόψωμο. Να είστε καλά!